Đây là câu hỏi mà mình tin rất nhiều người đang phân vân không biết nên chọn gì để làm trong năm 2025 này.
Người làm freelance có thể có tự do cao hơn, nhưng cũng hay thức đến 3 giờ sáng để chạy deadline.
Người làm văn phòng thì sẽ phải làm theo giờ giấc hơn, nhưng 6 giờ chiều là tắt máy, cuối tuần đi chơi thoải mái.
Mình nhận ra rằng việc chọn freelance hay văn phòng thực ra không chỉ là chuyện tiền bạc. Nó còn liên quan đến lối sống, giá trị cá nhân, và cả định nghĩa về thành công của bạn.
Thu Nhập: Câu Chuyện Phức Tạp Hơn Bạn Nghĩ
Hầu hết mọi người khi so sánh freelance và văn phòng đều nhìn vào con số thu nhập trước tiên. Đúng là làm freelance bạn có thể kiếm được nhiều hơn, nhưng đó chỉ là bề nổi của tảng băng.
Khi làm văn phòng, bạn có thể nhận lương khoảng 20 triệu mỗi tháng. Con số này thường cố định, và bạn gần như chắc chắn biết ngày 25 hàng tháng sẽ có tiền vào tài khoản. Có thể có thêm thưởng Tết, thưởng lễ, thưởng dự án. Nghe thì ít hơn freelance, nhưng đó lại là khoản thu nhập khá ổn định, giúp bạn dễ lên kế hoạch chi tiêu dài hạn.
Nếu chuyển sang freelance online, thu nhập của bạn có thể giống như tàu lượn siêu tốc:
- Tháng đầu tiên: 5 triệu
- Tháng thứ hai: 35 triệu
- Tháng thứ ba: 12 triệu
Có tháng bạn có thể kiếm được 50 triệu và cảm thấy mình ở đỉnh cao, nhưng cũng có tháng chỉ vài triệu và phải rút tiền tiết kiệm ra dùng.
Điều thú vị là khi tính thu nhập thực, câu chuyện thường phức tạp hơn. Làm văn phòng, bạn có thể tốn tiền xăng khoảng 2 triệu mỗi tháng, ăn trưa 1.5 triệu, rồi thêm quần áo công sở, cà phê với đồng nghiệp… Trừ hết ra, 20 triệu có khi chỉ còn khoảng 15 triệu thực dùng.
Freelance làm việc tại nhà thì khác. Bạn có thể mặc đồ bộ cả ngày, tự nấu ăn, không tốn xăng xe. Thu nhập 25 triệu có khả năng giữ lại gần như 23 triệu.
Thời Gian: Tài Sản Quý Giá Nhưng Khó Định Giá
Người ta hay nói freelance có thời gian tự do, nhưng thực tế có thể phức tạp hơn nhiều.
Hồi còn đi làm văn phòng, bạn có thể dậy lúc 6h30, chuẩn bị rồi 7h30 ra khỏi nhà, kẹt xe khoảng 1 tiếng, 8h30 mới vào công ty.
Làm việc đến 6h chiều, về đến nhà tầm 7h30 tối. Tính ra mỗi ngày gần như 12 tiếng dành cho công việc, dù phần thực sự làm việc chỉ khoảng 8 tiếng.
Điều tốt là cuối tuần thường khá tự do. Ít ai làm phiền, gần như không có tin nhắn hay cuộc gọi công việc.
Khi chuyển sang freelance online, bạn có thể thức dậy 9h sáng, ngồi vào bàn làm việc ngay mà không mất thời gian di chuyển. Nhưng rồi lại có khả năng kéo dài từ 9h sáng đến tận 11h đêm, thậm chí cuối tuần cũng còn việc.
Ranh giới giữa công việc và cuộc sống đôi khi không rõ ràng. Khách hàng có thể nhắn tin lúc 10h tối và bạn vẫn thấy cần phải trả lời.
Áp Lực Tâm Lý: Mỗi Nghề Có Nỗi Khổ Riêng
Nhiều người nghĩ thoát khỏi văn phòng là thoát khỏi áp lực. Bạn cũng có thể nghĩ vậy, cho đến khi làm freelance và nhận ra có những loại áp lực hoàn toàn khác.
Áp lực văn phòng có thể là:
- Deadline dồn dập
- Sếp khó tính, đồng nghiệp khó ở
- Chính trị công sở mệt mỏi
- Phải làm lại báo cáo nhiều lần chỉ vì sếp không ưng
Áp lực freelance online thì lại khác:
- Nỗi sợ không có khách hàng cho tháng sau
- Tự xử lý mọi thứ, từ bán hàng đến chăm sóc khách hàng
- Cảm giác cô đơn khi ngồi làm một mình cả ngày
- Không có ai để chia sẻ khi gặp khó khăn
Có thể có lúc bạn rơi vào giai đoạn vài tháng không có dự án mới, ngồi nhà làm mới hộp thư liên tục với hy vọng có khách liên hệ.
Cảm giác đó đôi khi còn nặng nề hơn cả bị sếp mắng. Ít nhất khi làm văn phòng, dù bị mắng thì cuối tháng vẫn có lương đều đặn.
Phát Triển Bản Thân: Hai Con Đường Khác Biệt
Đây là khía cạnh ít người nhắc đến nhưng có thể cực kỳ quan trọng cho sự nghiệp dài hạn.
Khi làm văn phòng vài năm, bạn có thể được công ty cho đi đào tạo nhiều lần, có người hướng dẫn trực tiếp, có lộ trình thăng tiến khá rõ.
Bạn có thể học cách làm việc chuyên nghiệp, cách thuyết trình, cách phối hợp trong nhóm lớn. Những kỹ năng này thường được xây dựng có hệ thống, có người kiểm tra và góp ý khi bạn làm chưa đúng.
Khi chuyển sang freelance, bạn lại phải tự học hầu hết mọi thứ:
- Cách thương lượng với khách hàng
- Cách quảng cáo cho chính mình
- Cách quản lý dự án
YouTube và Google có thể trở thành “trường đại học” của bạn. Việc học thường diễn ra theo kiểu “làm sai rồi sửa”, ít khi có ai hướng dẫn trực tiếp.
Ban đầu bạn có thể thấy thiệt thòi vì không có đào tạo bài bản. Nhưng về sau, nhiều người nhận ra việc phải tự học khiến họ nhớ lâu hơn, hiểu sâu hơn. Không chỉ biết “làm thế nào” mà còn dần hiểu được “tại sao”.
An Toàn Tài Chính: Ảo Tưởng Về Sự An Toàn
“Làm văn phòng an toàn hơn” – đây có thể là điều bạn nghe hoài từ gia đình mỗi khi nhắc đến việc chuyển sang freelance online. Và ở một khía cạnh nào đó, điều này cũng có phần đúng.
Văn phòng có thể cho bạn:
- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
- Lương hưu sau này
- Ngày phép có lương khi ốm
- Nghỉ sinh vẫn được trả lương trong nhiều tháng
- Ngân hàng dễ cho vay vì có hợp đồng lao động
Freelance online thì khác:
- Tự lo mọi loại bảo hiểm
- Ốm không làm thì không có tiền
- Không có ngày phép hay lương hưu
- Ngân hàng thường khó cho vay vì thu nhập không đều
Nhưng có một góc nhìn khác:
Bạn có thể làm văn phòng và bị sa thải sau nhiều năm làm việc. Một ngày đẹp trời, công ty tái cấu trúc và cắt giảm nhân sự, thu nhập từ chục triệu/tháng bỗng giảm về 0.
Trong khi đó, nếu bạn làm freelance và có 5 khách hàng thường xuyên, khi mất 1 khách, bạn vẫn còn 4.
Thu nhập có thể giảm 20% chứ không phải 100%.
Ở góc độ này, đa dạng hóa nguồn thu nhập có thể xem như một “mạng lưới an toàn” khác.
Lối Sống: Giấc Mơ và Thực Tế
Ai cũng mơ về cuộc sống du mục số – làm việc từ bãi biển Bali, từ quán cà phê ở Đà Lạt. Mình cũng từng mơ vậy.
Nhưng sự linh hoạt thực sự của freelance online không phải ở chỗ làm việc từ đâu, mà là làm việc khi nào.
Mèo nhà mình bị ốm, mình có thể ở nhà chăm.
Trưa nắng đẹp, mình có thể ra công viên đi bộ.
Chiều thứ 3 mình có thể đi xem phim khi rạp vắng.
Còn văn phòng?
Cuộc sống có quy củ giúp mọi thứ có trật tự.
Sáng đi làm, tối về nhà.
Cuối tuần rảnh hoàn toàn, không phải nghĩ về công việc.
Nhiều người cần cấu trúc này để hoạt động hiệu quả.
Quan Hệ Xã Hội: Cái Giá Của Tự Do
Đây là điều mình không ngờ tới khi bắt đầu freelance: sự cô đơn.
Ở văn phòng, dù có ghét đồng nghiệp đến mấy, ít nhất bạn vẫn có người để nói chuyện.
Ăn trưa cùng nhóm, đi nhậu sau giờ làm, du lịch công ty. Mạng lưới quan hệ nghề nghiệp được xây dựng tự nhiên.
Freelance online?
Mình làm việc một mình ở nhà 5 ngày/tuần.
Giao tiếp với khách hàng qua tin nhắn và thư điện tử.
Không có ai để tám chuyện khi căng thẳng.
Không có ai để ăn mừng khi ký được hợp đồng lớn.
Mình phải chủ động:
- Tham gia không gian làm việc chung
- Đi dự sự kiện giao lưu
- Tham gia cộng đồng trực tuyến
- Xây dựng mạng lưới từ con số 0
Làm Sao Để Chọn Đúng?
Sau tất cả những trải nghiệm, mình nhận ra có những người sinh ra để làm freelance, và có những người thực sự cần cấu trúc của văn phòng.
Bạn có thể phù hợp với freelance online nếu:
- Tự kỷ luật cao, không cần ai nhắc nhở
- Thoải mái với sự không chắc chắn
- Thích xây dựng thứ gì đó của riêng mình
- Không cần nhiều tương tác xã hội
- Có khả năng chịu áp lực tốt
Văn phòng có thể phù hợp hơn nếu:
- Cần cấu trúc bên ngoài để làm việc hiệu quả
- Coi trọng sự ổn định và dự đoán được
- Thích môi trường cộng tác, động não với nhóm
- Muốn lộ trình thăng tiến rõ ràng
- Cần sự công nhận và chức danh
Không có đúng sai ở đây. Chỉ có phù hợp hay không phù hợp với hoàn cảnh và tính cách của bạn.
Chiến Lược Thông Minh: Không Nhất Thiết Phải Chọn Một
Điều mình tiếc nhất là không ai nói cho mình biết: bạn không nhất thiết phải chọn một trong hai.
Cách tiếp cận từ từ: Thay vì nghỉ việc văn phòng để làm freelance toàn thời gian ngay, bạn có thể chuyển đổi từ từ. Làm văn phòng và nhận dự án freelance online buổi tối. Thử xem mình có phù hợp không, có kiếm được tiền không, có chịu được áp lực không.
Mô hình kết hợp: Nhiều người giữ việc văn phòng bán thời gian (3 ngày/tuần) và freelance 2 ngày còn lại. Có thu nhập ổn định, có phúc lợi, nhưng vẫn có tự do và cơ hội để phát triển.
Chuyển đổi theo mùa: Làm freelance khi thị trường tốt, quay lại văn phòng khi cần sự ổn định. Không có luật nào nói bạn phải gắn bó với một lựa chọn mãi mãi.
Kết Luận: Bạn Nên Chọn Phù Hợp Với Hoàn Cảnh, Không Phải Xu Hướng
Sau cùng, câu trả lời cho “nên chọn freelance online hay văn phòng” không phải là một câu trả lời cho tất cả.
Nó phụ thuộc vào bạn đang ở đâu trong cuộc đời.
Nó phụ thuộc vào tình hình tài chính.
Có 6 tháng tiền dự phòng khác với sống từ lương này qua lương khác.
Nó phụ thuộc vào tính cách và giá trị của bạn.
Điều quan trọng là đừng chọn theo xu hướng, theo bạn bè, theo lời khuyên của người khác.
Chọn theo những gì phù hợp với bạn, với hoàn cảnh của bạn, với mục tiêu của bạn.
Nếu bạn đang muốn bắt đầu với việc làm freelancer thì copywriting có thể là một kỹ năng giúp bạn có được thu nhập cao hoàn toàn online.
Bạn có thể tham khảo ebook miễn phí “Lộ Trình 3 Bước Để Bắt Đầu Kiếm Tiền Online Với Copywriting” của bọn mình nhé.
Bọn mình đã thành công bỏ việc full-time & làm online tại nhà với mức lương 9 chữ số 1 tháng và trong đây là lộ trình 3 bước giúp bạn có thể bắt đầu kiếm tiền online từ con số 0.
Cuộc đời còn dài, và bạn có quyền thay đổi quyết định.
Lựa chọn sai duy nhất là không chọn gì cả, mắc kẹt ở một chỗ và phàn nàn.
Dù chọn freelance hay văn phòng, hãy dốc sức vào nó, học hỏi từ nó, và phát triển từ đó.
Oske và đó là những chia sẻ của mình ngày hôm nay, hẹn gặp bạn ở những blog tiếp theo nhé!
Responses